بررسی تاثیرفرسودگی پرستاران بر رفتار شهروندی سازمانی آنان در بیمارستان های دولتی شهر تهران

ارتقای بهداشت روانی محیط کار بعنوان یکی از مهمترین ابعاد توسعه و بهسازی منابع انسانی بوده و در بالا بردن سطح بهر وری تاثیر بسزایی دارد. در این میان فشارهای روانی ناشی از شغل از جمله استرس، می تواند سبب عوارض جسمی، روانی و رفتاری برای فرد شده، سلامت وی را به مخاطره انداخته، اهداف سازمانی را تهدید کرده و به کاهش عملکرد فرد منجر شود. از دیگر سو از انسان بعنوان شهروند سازمانی انتظارات خاصی در قالب رفتار شهروندی وجود دارد. رفتار شهروندی ممکن است سازمان ها را قادر سازد تا بوسیله خوشایندتر کردن محیط کاری، کارکنانی با کیفیت بالا را جذب و حفظ نمایند. در این راستا فرسودگی شغلی کارکنان بیمارستان ها و بخصوص پرستاران بعنوان یکی از مهمترین و حیاتی ترین سیستم های خدماتی جامعه و رفتار شهرونی سازمانی آنها مورد اهمیت می باشد. به این دلیل محقق در یک پژوهش کاربردی – توصیفی و به شیوه پیمایشی تاثیر فرسودگی بر رفتار شهروندی سازمانی پرستاران در بیمارستان های دولتی شهر تهران را بررسی نموده است. بدین منظور از میان 19021 نفر از پرستاران این بیمارستان ها به شیوه نمونه گیری تصادفی ساده و با استناد به رابطه نمونه گیری کوکران تعداد 385 نفر از پرستاران انتخاب شدند. پس از بررسی پایایی و روایی پرسشنامه های پژوهش در نمونه مقدماتی، پرسشنامه ها در سطح کل نمونه توزیع شده و فرضیات پژوهش با استفاده از اطلاعات جمع آوری شده و برازش مدل های رگرسیونی و معادلات ساختاری مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج آزمون فرضیات پژوهش نشان داد که تمامی ابعاد رفتار شهروندی سازمانی شامل: وظیفه شناسی، نوع دوستی، فضیلت شهروندی، جوانمردی و احترام و تکریم از ابعاد فرسودگی شامل: فرسودگی مربوط به شغل، فرسودگی مربوط به شخص و فرسودگی مربوط به مشتری تاثیرپذیری معناداری می کنندو رابطه معناداری بین آنها وجود دارد. همچنین رتبه بندی مولفه های فرسودگی نشان داد که فرسودگی مربوط به مشتری در مرتبه اول اهمیت قرار دارد و فرسودگی های ناشی از شخص و شغل در مراتب بعدی اهمیت و تاثیرگذاری بر رفتار شهروندی سازمانی قرار می گیرند.